در چند دهه اخیر زیبایی در جامعه بین افراد مفاهیم تازهای پیدا کرده و به عنوان مجموعهای از مولفههای مانند تناسب اندام، آرایش، پوشش و جذابیت و بی نقص بودن چهره تعریف شده است. تلفیق زیبایی با دستاوردهای صنعتی و پزشکی باعث شده زیبایی دیگر تنها یک مشخصه طبیعی و زیستی نباشد و ویژگی اکتسابی پیدا کند که میتوان با تغییر شاخصهایی به طور عمده از طریق جراحی پلاستیک انجام شود.
آمارها چه میگویند؟
درحال حاضر بیشترین آمار جراحیها و کارهای زیبایی به نسبت جمعیت درکشور وجود دارد، میزان مصرف بالای مواد آرایشی و تمایل شدید مردم به انواع و اقسام اعمال زیبایی ، بازاری را ایجاد کرده که مسئله عرضه و تقاضا نیز در آن مطرح است و افراد مکانهای مختلفی را برای کارهای زیبایی خود انتخاب میکنند و با توجه به تورم و شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه عامه مردم مراکزی را انتخاب میکنند که هزینه کمتری را پرداخت کنند و یکی از دلایل اصلی مراجعه مردم به افراد غیر پزشک و فاقد صلاحیت علمی برای دریافت خدمات ترمیمی و زیبایی عدم آگاهی در خصوص آن اقدام تشخیصی یا درمانی و نیز اعتماد به تبلیغات اکثرا گمراه کننده از مراکز نامعتبر در صفحات اینستاگرام و شبکههای مجازی است.
با توجه به اینکه امروزه تمایل بانوان برای کارهای زیبایی افزایش یافته آرایشگرها یکی از اصنافی هستند که به دلیل ارائه خدمات زیبایی از جمله لیزر وتزریق ژل و بوتاکس، خالکوبی و تاتو رونق بسیار زیادی داشته و باتوجه به اینکه برخی از افراد ناشی و بدون صلاحیت علمی اقدام به ارائه خدمات ترزیقی(ژل و بوتاکس) میکنند که آسیبهای جبران ناپذیری نه فقط برای همان فرد ایجاد میکند بلکه به دلایل زیادی میتواند سلامتی کل جامعه را در بلند مدت تهدید کند لذا با توجه به مخاطرات بالقوه ، ما را برآن داشت که از سازمانها و ارگانهای مربوطه پیگیر موضوع باشیم.
شایان ذکر است بسیاری از شاکیان امور زیبایی که به کمیسیونهای پزشکی قانونی مراجعه میکنند از طریق مراجع غیررسمی و شبکههای مجازی با مراکز خدمات زیبایی آشنا شدهاند و متاسفانه بسیاری از مردم در مورد فرد ارائه دهنده خدمات و یا مرکزی که مدعی اقدام درمانی و خدمات زیبایی است، تحقیق نمیکنند و بدون کسب اطلاعات دقیق، خود را در معرض اقدامات و مداخلات زیبایی قرار میدهند. که بعضا با عوارض خطرناک و جبران ناپذیری مواجه میشوند که با صرف هزینههای گزاف هم قادر به رفع آسیبهای موجود نخواهند بود.
با توجه به تمایل اکثر بانوان به زیبا شدن و جوان ماندن ، این آرایشگاهها پوشش خوبی برای سودجویان و سوداگران شده که از هر ترفندی برای جذب مشتری استفاده میکنند.
پزشکان چه میگویند؟
کامیار کوشان پزشک فعال در حوزه زیبایی در شهر ارومیه با اشاره به اینکه ترزیق ژل و بوتاکس در مراکز غیرقانونی امری خطرناک بوده و آسیبهای جبران ناپذیریی را به بار میآورد، اظهار کرد: در مراکزی که به طور غیر قانونی و بدون اخذ مجوز اقدام به تزریق بوتاکس میکنند به دلیل عدم رعایت بهداشت و عدم استفاده از لوازم استریلشده و یکبار مصرف پزشکی نه تنها امکان بروز عفونتهای خطرناک در صورت وجود دارد بلکه با انتقال عفونتهای ویروسی خطرناک همچون ایدز و هپاتیت از فردی به فرد دیگر میتواند در میان مدت و بلند مدت سلامت کل جامعه را به مخاطره بیندازد.
وی با اشاره به کیفیت محصولات استفاده شده در مراکز زیبایی افزود: برخی لوازم مصرفی و آرایشی برای مصرف در این اماکن به صورت قاچاق و بدون مجور وارد کشور شده و به دلیل اینکه افراد غیر متخصص از این مواد استفاده میکنند آگاهی علمی کافی نداشته و مواد نامرغوب را به مراجعه کننده تزریق میکنند که این اقدام غیر اصولی موجب آسیبهای جبران ناپذیری در افراد میکند.
جبار طباطبائی پزشک فعال در حوزه زیبایی در شهر ارومیه با اشاره به آسیبهای ایجاد شده در تزریق غیر اصولی ژل و بوتاکس تصریح کرد: علاوه بر عوارض شناخته شده عفونت که در روزهای اول ایجاد میشود باید منتظر فاجعه خیلی بزرگ انسانی مانند شیوع بیمارهای عفونی خیلی وحشتناک ایدز، هپاتیت، بیماریهای دیگر که صعب العلاج هستند باشیم و این عوارض طی ۳۰ سال آینده مشخص خواهد شد.
وی ادامه داد: ژلهای نامرغوب که با هزینههای بسیار ارزان تهیه میشود با افزودنیهای پلیمری و نایلونی ماندگاری به این مواد میدهند باتزریق این ژلها باید منتظر سرطانهای پوست سرطانهای خونی، سرطانهای استخوانی طی ۱۵ سال آینده باشیم.
این پزشک خاطرنشان کرد: از جمله آسیبهای دیگر این مراکز سلب اعتماد مردم نسبت به حوزه پزشکی با تبلیغات نادرست بوده و اعتمادی که بانوان به آرایشگرها دارند به پزشکان نخواهند داشت.
سیامک بهنام متخصص پوست، مو و زیبایى در ارومیه در خصوص پروندههای تخلفی تشکیل شده در این راستا، بیان کرد: شاید پروندههای زیادی در این راستا به مراکز قضایی ارسال شده اما متاسفانه این سالنها به دلیل خلاء قانونی رشد قارچگونه داشته و باید دستگاههای اجرایی وارد این موضوع شده و برخورد قانونی داشته باشند.
وی تصریح کرد: سالهای گذشته افراد مراجعه کنند به پزشکان به دلیل عوارض ناشی از تزریق موادی همانند بوتاکس و ژل در مراکز غیرقانونی در ماه حدود یک نفر بود اما متاسفانه این آمار در حال حاضر به ۱۵ نفر در ماه رسیده است.
در این راستا صادق بصایی پزشک فعال در حوزه زیبایی در شهر ارومیه بیان کرد: متاسفانه روز به روز آمار آرایشگران بدون مجوز به طور قارچگونه افزایش یافته که علاوه بر خدمات زیبایی و به امور دیگری همچون تزریق ژل، بوتاکس، خالکوبی و تجویز انواع داروهای دستساز غیرمجاز میپردازند که عواقب جبرانناپذیری را دارد.
وی یاد آور شد: به عنوان پزشکی که چندین سال در این زمینه درس خوانده و دورههای متعددی را گذراندهام از فعالیت این افراد فاقد صلاحیت در حوزه پوست انتقاد کرده و خواستار رسیدگی از سوی مسوولان و ارگانهای مربوطه را دارم.
این پزشک عمومی فعال در حوزه زیبایی بیان کرد: آرایشگران با توجه به شناختی که از بانوان پیدا کردهاند و از هر ترفندی برای جذب مشتری استفاده میکنند و متاسفانه قیمتهای مصوبی نداشته و هزینههایشان متناسب با محل زندگی مشتری متغیر است.
بصایی عنوان کرد: در طول چند سال اخیر، هموطنان بسیاری به دلیل تزریق نامناسب ژل و انجام بوتاکس به پزشک مراجعه کردهاند که به دلیل بالا بودن عمق فاجعه، و از بین رفتن پوست صورت حتی پس از چندین عمل جراحی متاسفانه نتوانستیم کاری برای برگشت زیبایی این شخص انجام دهیم.
وی اعلام کرد: حتی در برخی آرایشگاههای زیرزمینی کرمهای دستساز، قرصهای لاغری، اشتهاآور، مکمل غذایی و داروهای گیاهی تجویز میکنند که این داروها نیز عواقب جبرانناپذیری را به بار میآورد.
این پزشک تصریح کرد: رشته پوست همانند سایر رشتههای پزشکی نیازمند آموزشهای خاص و گذراندن دورههای مختلف و دروس اختصاصی بوده و بر همین اساس، افراد غیر پزشک و فاقد صلاحیت علمی، نباید در حیطه کاملا علمی پوست مداخله کنند.
مراکز غیر قانونی پلمب میشوند
زینب بهزاد رئیس اتحادیه آرایشگران ارومیه در خصوص فعالیت آرایشگران و نظارت بر کار آنها به خبرنگار فارس اظهار کرد: در حال حاضر چهار اکیپ متشکل از اتحادیه، بهداشت و درمان، تعزیرات و اماکن به صورت مستمر و هفتهای سه بار در اغلب آرایشگاهها حضور داشته و نظارت میکنند.
وی ادامه داد: طی ماههای اخیر مراکز و سالنهایی که فعالیتهای غیرقانونی داشتند را شناسایی و با آنها برخورد قانونی شده و در صورت لزوم به پرداخت جریمه و پلمب مرکز محکوم شدهاند.
رئیس اتحادیه آرایشگران ارومیه با بیان اینکه مراکز زیبایی از لحاظ بهداشتی به طور کامل باید نکات بهداشتی را رعایت کنند اذعان کرد: به آرایشگران و تاتو کاران هشدارهای لازم داده شده که محل تاتو باید به طور کامل بهداشتی و ایزوله باشد که در غیر آن با مشاهده و نظارات بازرسان مکان پلمب خواهد شد.
بهزاد به انجام کارهای زیبایی بر روی پوست و صورت در آرایشگاهها و زیرزمین و پارکینگ خانهها اشاره کرد و گفت: برای برخورد با این مسائل و مشکلات باید تمام ارگانهای مربوط پای کار آمده تا زمینه بروز برخی فاجعهها گرفته شود.
وی خاطرنشان کرد: بانوان از مراجعه به آرایشگاههای بدون پروانه آموزشگاه، خودداری کنند زیرا تبعات منفی آن برایشان مشکلاتی در پی خواهد داشت.
مراکز ارائه خدمات زیبایی و لیزر فاقدوجاهت قانونی ار سوی معاونت درمان هستند
سیامک صفاری رئیس اداره نظارت بر درمان دانشگاه علوم پزشکی آذربایجانغربی با اشاره به مجوز فعالیت مراکز ارایه خدمات زیبایی و لیزر توسط معاونت درمان به خبرنگار فارس گفت: نظر به اینکه مرکزی تحت عنوان زیبایی و لیزر در لیست مراکز و موسسات مورد تایید وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی تعریف نشده است بنابراین تاکنون هیچگونه مجوزی به این عنوان صادر نشده و فعالیت تمام مراکز باعنوان مذکور دایر و مشغول ارائه خدمت هستند از نظر این حوزه فاقد وجاهت قانونی هستند.
وی ادامه داد: مجوز لازم برای فعالیت آرایشگاهها توسط اتحادیه صنف مربوطه و اخذ نظریه معاونت محترم امور بهداشتی دانشگاه صادر میشود و نظارت بر محل ارائه خدمت اصول و مقررات بهداشتی و سایر مقررات در آرایشگاهها بر عهده معاونت بهداشتی دانشگاه است.
رئیس اداره نظارت بر درمان دانشگاه علوم پزشکی آذربایجانغربی تصریح کرد: آرایشگاهها صرفا مجاز به فعالیت بر اساس شرح وظایف صنفی خود بوده و با دریافت هرگونه گزارشی مبنی بر دخالت غیرمجاز آرایشگران در امور زیبایی و لیزر کارشناسان این حوزه نیز در محل حاضر و با تایید بروز تخلف در واحد مذکور اقدامات لازم از جمله پلمب و ارجاع به مبادی قانونی ذیصلاح را اعلام میکند.
صفاری در خصوص فعالیت پزشکان و تاسیس مراکز امور زیبایی و لیزر افزود: فعالیت پزشکان فقط در مطب و بعد از اخذ پروانه اشتغال بر اساس برنامه آموزشی طی شده در دوره تحصیلی و یا شرکت در دورههای آموزشی مصوب وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی امکان پذیر است.
وی اضافه کرد: بنابراین فعالیت پزشکان در قالب مرکز مستقل تحت عنوان زیبایی و لیزر وجاهت قانونی ندارد.
این مقام مسوول در خصوص نحوه شکایت افراد آسیب دیده خاطرنشان کرد: شکایت از مراکز زیبایی و لیزر و پیگیری، تماس با شماره تلفن سامانه ملی رسیدگی به شکایات درمانی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی (۱۹۰) ارائه شکایت مطلوب به سازمان های نظارتی و معاونتهای مرتبط دانشگاه معاونتهای درمان، امور بهداشتی و غذا و دارو است.
صفاری با اشاره به اینکه باید در بین عامه مردم فرهنگ سازی مناسب برای استفاده از مراکز قانونی انجام شود، خاطرنشان کرد: اطلاع رسانی موثر و مستمر در خصوص عدم رعایت خدمات بهداشتی و درمانی از مراکز فاقد مجوزهای قانونی جلب مشارکت امور عمومی برای شناسایی و معرفی مراکز غیر مجاز به مراجع ذیربط است، که این اقدامات کمک کننده مسیر برای فرهنگ سازی مناسب و استفاده از مسیر درست و مناسب خواهد بود.
خاطرنشان میشود انجام امور زیبایی مانند تزریق ژل و بوتاکس باید حتما به وسیله پزشک مجرب و دوره دیده انجام شود، از طرفی برخی بیماران مبتلا به بیماریها مانند لوپوس نباید ژل یا بوتاکس تزریق کنند؛ چرا که ممکن است بیماری شدت پیدا کند و همه این موارد را پزشک میتواند تشخیص دهد و اصنافی مانند آرایشگران اجازه و مداخله ندارند و علم کافی و لازم را نیز در این خصوص ندارند.
در این راستا بنا به گفته بسیاری از پزشکان فعال در حوزه زیبایی بسیاری از آرایشگران به دلیل عدم آگاهی و علم کافی از محصولات نامرغوب وارداتی استفاده کرده و آسیبهای جبران ناپذیری را به بار میآورند بنابراین انتظار میرود نظارت کافی از سمت معاونت درمان، بهداشت، و حتی دادستانی به عنوان مدعی العموم بر مراکز زیبایی غیرقانونی وجود داشته باشد تا از خطرات جبران ناپذیر که سلامت افراد را تهدید میکند جلوگیری شود و در این میان انتظار میرود افراد سلامتی خود را فدای ارزان بودن محصولات و افراد غیر متخصص نکنند و حتما برای انجام تزریق به مراکز معتبر و قانونی مراجعه کنند.