به گزارش مرکز صیانت از نهاد خانواده به نقل از شهرآرانیوز، در یکی دو دهه اخیر، تغییر سبک زندگی باعث شده است که بسیاری از جوانان بدون توجه به قضاوتها با ازدواج مخالف کنند و به سوی «تجرد قطعی» کشیده شوند.
افراد در سن ۲۰ تا ۳۵سال تمایل بیشتری به ازدواج از خود نشان میدهند. زمانی که سن افراد از ۳۵سال میگذرد، امکان تجرد قطعی در آنها بیشتر میشود. جدا از اینکه تمایل به ازدواج و جداشدن از زندگی فردی در این افراد کم است، با بالارفتن سن، امکان ازدواجشان نیز کاهش مییابد.
هنوز درصد کسانی که وارد مرحله تجرد قطعی شدهاند کمتر از ۴درصد است، اما آمارها نشان میدهد از سال۸۵ تا ۹۵، یعنی پس از انتشار آخرین آمار موجود، درصد این افراد روند صعودی داشته است. این افزایش جدا از دلایلی که در ادامه به آنها پرداخته میشود، از اصلیترین دلایل بحران جمعیت محسوب میشوند.
چرا افراد وارد مرحله تجرد قطعی میشوند؟
الهه دختر ۳۳سالهای است که هنوز ازدواج نکرده است، او میگوید: «دلایل زیادی وجود داشت که من ازدواج نکردم. حالا در این سن از اینکه تا آخر عمر تنها و مجرد بمانم میترسم. در سن کم به نظرم ازدواجکردن برایم زود بود و اهمیتی به آن نمیدادم. از سن بیستوپنجسالگی به بعد دلیلم برای ازدواجنکردن این بود که خواهر بزرگترم هنوز مجرد بود و فکر کردم اگر من به خواستگارم جواب مثبت بدهم، ممکن است در روحیهاش تأثیر منفی بگذارد. بعد آن وارد یک رابطه طولانی ۴ساله شدم که در نهایت تمام شد، اما طبیعتا در آن دوره به همه جواب منفی میدادم. این شد که مجرد ماندم.»
افرادی که با دلایل مشابه الهه نتوانستهاند ازدواج کنند زیادند، اما به یقین اینها تنها دلایل مجردماندن نیستند.
رسول، جوان ۳۸سالهای است که هنوز ازدواج نکرده است. او درباره علتهای مجردماندنش میگوید: «قبل از سیسالگی فکر میکردم چرا وقتی هنوز به ثبات اقتصادی نرسیدم باید مسئولیت قبول کنم؟ در واقع دائم مشغول جمعوجور کردن زندگیام بودم. بعد آن شخص مناسبی وارد زندگیام نشد و از سن سیوپنجسالگی تا الان، واقعا هیچ میلی به ازدواج و قبول مسئولیت ندارم. تنهایی زندگیام راحتتر است.»
برخی نیز بهدلیل تغییر ناگهانی الگوی ازدواج از سنتی به مدرن (آشنایی قبل از ازدواج)، نتوانستهاند خود را با الگوهای جدید تطبیق دهند. جالب است بدانید بهدلیل بالابودن آمار طلاق در کشورمان، بهانه بخش زیادی از افراد برای ازدواجنکردن فوبیای طلاق است.
بهطور کلی مسائل زیاد دیگری از قبیل تغییر الگوی زندگی، مسئولیتپذیر نبودن، مشکلات اقتصادی، وابستگی به خانواده و… دلایل مجردماندن افراد تا سن سیوپنجسالگی و واردشدن به مرحله تجرد قطعی محسوب میشود.
امیرمحمود حریرچی، جامعهشناس، درباره دلایل مجردماندن جوانان میگوید: «در میان دلایل مجردماندن افراد، شرایط اقتصادی را نمیتوان نادیده گرفت. خانوادههای کمدرآمد یا کسانی که شغل ندارند و نمیتوانند یک زندگی مشترک را شروع کنند، بیشتر تمایل به مجردماندن دارند. دلیل دیگر مربوط به فرهنگ است. توقعات افراد اکنون خیلی بالا رفته است و جوانان نمیتوانند زندگی را ساده شروع کنند. متأسفانه جامعه ما سادهزیستی را فراموش کرده است و من مقصر را مسئولان میدانم، زیرا وقتی بهعنوان الگو در شرایط بسیار لاکچری زندگی میکنند و به مردم توصیه سادهزیستی میکنند، آنها نمیتوانند چنین توصیهای را بپذیرند، زیرا سادهزیستی باید یک انتخاب باشد نه اینکه بر افراد تحمیل شود.»
او ادامه میدهد: «نکته بعدی آمار بالای طلاق است که وحشت ایجاد میکند. کسی که در آستانه ازدواج است، فکر میکند ازدواجها چرا باید به این مرحله برسد؟ من نوعی هم اگر بخواهم ازدواج کنم، ممکن است با شکست مواجه شوم. پس مجردماندن را ترجیح میدهم. از آنجا که تعریف درستی از ازدواج نداریم، از یک طرف به آن رنگ معامله دادهایم و از طرفی مشکلات دیگری که ذکر شد هم باعث ایجاد ترس میشود. برخی افراد میخواهند وارد این مشکلات نشوند و ممکن است وارد مرحله تجرد قطعی شوند که آسیبهای بیشتری به فرد و جامعه میزند.»
خانههای تکنفره در حال افزایش است
جمعیتشناسان اصطلاح تجرد قطعی را به افرادی اطلاق میکنند که بدون حتی یکبار ازدواج وارد سن چهلسالگی میشوند. از آنجا که سن بارداری مطلوب برای این افراد تمام شده است، تمایل به ازدواج هم تا حد زیادی در آنها کم میشود. به این ترتیب احتمال مجردماندن این افراد برای همیشه بسیار بالاست.
اکنون طبق آخرین آمار که در سال۹۵ منتشر شده است، شاخص تجرد قطعی برای مردان 3/6درصد و برای زنان 2/8درصد است. این آمار بیشتر در استانهای بوشهر، کرمانشاه و خوزستان درحال افزایش است.
افرادی که تصمیم به تجرد قطعی میگیرند یا ناخواسته وارد آن میشوند، آمار فردیشدن زندگیها و ایجاد خانههای تکنفره را بالا میبرند. این یکی از دلایلی است که در نهایت به بحران جمعیت میانجامد.
حریرچی دراینباره میگوید: «جوانان ما معیار درستی برای انتخاب همسر ندارند، بنابراین در درجه اول معیارها باید درست شود. خانوادهها هم باید برای راحتتر شدن ازدواجها به جوانان یاری برسانند و از همه مهمتر مسئولیت دولت است. دولت باید امکاناتی را برای سهولت ازدواج فراهم کند. در غیر این صورت آمار تجرد قطعی بالاتر از این هم میرود.»