نگاهی به حقوق امام زمان(عج) نسبت به انسان‌ها/ «بیمنه‌ رزق الوری» نباید فراموش شود

نوشته های مشابه

همسرتان را سوژه‌ی خنده‌های خود نکنید/ آسیب‌های جبران‌ناپذیر رابطه توهین آمیز کلامی

۵ آذر , ۱۴۰۱

چرا فرزندان از والدین خود باهوش‌تر هستند؟

۵ آذر , ۱۴۰۱

رازهایی که هرگز نباید به کودکان بگویید

۵ آذر , ۱۴۰۱

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از فارس، در طول تاریخ اسلام، روایت‌های فراوانی از اهل بیت(ع) و بزرگان دین نقل است که هیچگاه زمین خالی از حجت خدا نمی‌شود و پیوسته حجت خدا بر مردمان وجود داشته و خواهد داشت.
در دوره و زمانی حجتی بر روی زمین، برای زمینیان وجود دارد که خداوند امورات بندگان خویش را از طریق حجت خویش دنبال می‌کند. در این برهه از زمان نیز که حضرت بقیةالله‌الاعظم(عج) حجت خدا بر روی زمین است، حجتی که خداوند به یمن او رزق بندگانش را قرار می‌دهد و مسلماً حقوقی نسبت به انسان‌ها دارد.
حقوق آن بزرگوار که بیمنه رزق الوری است بر ما بسیار است و مرام آن یگانه گل سر سبد خلقت همچون اقیانوسی است که انتهای آن را چشم نتوان دید و درک، احصا نخواهد کرد و سخن همگان تنها قطره‌ای از آن قلزم رحمت را نشان خواهد داد ولی آب دریا را اگر نتوان کشید، هم به قدر قطره‌ای باید چشید.
اولین حق یوسف زهرا(عج) بر ما، حق وجود وهستی است. که اگر وجود ذی جود آن مایه برکت نبود؛ هیچکس و هیچ چیز موجودیت پیدا نمی‌کرد همچنانکه توقیعی از محضر شریفش اینگونه آمده است که فرمود: «ونحن صنائع ربنا و الخلق بعد صنائعنا…» (الاحتجاج :۲/۲۷۸)
در توضیح دیگری به توضیح متن فوق اقدام فرمودند: «خداوند متعال خود اجسام را آفریده و روزی‌ها را تقسیم کرد، زیرا که نه جسم است ونه در جسمی حلول کرده، هیچ چیز مثل او نیست و اوست شنوای بینا و اما امامان؛ از خداوند تعالی درخواست می‌کنند و او می‌آفریند و او روزی می‌دهد به خاطر اجابت در خواست آنها و تعظیم حق ایشان(الاحتجاج:۲/۲۸۴ )
یعنی امامان معصوم (ع) واسطه فیض الهی هستند همانگونه که در دعای ندبه می‌خوانیم «این السبب المتصل بین الارض و السماء».
دومین مطلب حق بقا در دنیاست. همه عالم باید بدانند که به نفس یوسف زهرا(عج) زنده هستند که در احادیث متعدد این مضمون آمده است که «لولا الحجه لساخت الأرض » اگر حجت  خدا نباشد زمین اهلش را فرو می‌برد و حدیث جابر معروف است که از رسول خدا(ص) سؤال کرد جانشینان شما چه کسانی هستند. حضرت رسول خدا(ص) آنها را به ترتیب نام برد تا رسید به امام پنجم و فرمود: ای جابر! تو او را می‌بینی پس سلام مرا به او برسان… و در ادامه این حدیث فرمودند: ای جابر! آنان خلفاء و اوصیا و اولاد وعترت من هستند، هر آنکه آنان را اطاعت کند، مرا اطاعت کرده و هرکه ایشان را معصیت کند، مرا معصیت نموده و هر آن که منکر ایشان گردد، مرا منکر شده، خداوند آسمان را به واسطه  آن‌ها نگهداشته تا بر زمین خراب نشود و زمین را حفظ کرده تا اهلش را نلرزاند. (کمال الدین :۱/۲۵۸)
در غیبت نعمانی از امام صادق(ع) از امیرالمومنین علی(ع) آمده است که فرمود: و بدانید که زمین از حجت الهی خالی نمی‌ماند و لیکن خداوند چشم باطن بندگانش را از شناختن امام کور می‌کند به خاطر ظلم و ستم و اسراف آنان بر خودشان و اگر زمین یک ساعت از حجت الهی خالی بماند اهلش را فرو می‌برد. (الغیبه، نعمانی: ۱۴۱)
سومین مطلب؛ حق قرابت وخویشاوندی پیغمبر(ص) در سوره شوری آمده است: «… قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَى…؛ … بگو به ازاى آن [رسالت] پاداشى از شما خواستار نیستم…» (آیه ۲۳ شوری) و حق رسول خدا و حق خودم بر شما حق قرابت و خویشاوندی پیغمبر است. (الغیبه: نعمانی؛ ۱۴۹)
چهارمین و پنجمین مطلب، حق منعم بر متنعم و حق واسطه نعمت است. در روایتی از رسول اکرم(ص) آمده است که: هر آن که نسبت به شما کار نیکی انجام داد به او پاداش دهید، اگر نمی‌توانستید برای او دعا کنید تا اطمینان یابد که در کار نیک آن شخص را جبران کرده‌اید. و این دو حق برای مولا و صاحبمان حضرت ولی عصر(عج) جمع شده است زیرا که تمام بهره‌ها و استفاده‌هایی که به مردم می‌رسد به برکت وجود امام(عج) است. در زیارت جامعه کبیره درباره امامان(ع) می‌خوانیم‌:«و أولیاء النعم»
در کتاب خرایج از حضرت صادق(ع) آمده است که: ای داوود! اگر ما نمی‌بودیم نه نهرها جاری می‌شد و نه میوه‌ها می‌رسید و نه درخت‌ها سبز می‌شد (الخرایج، سعیدبن هبه الله راوندی) و در حدیث دیگری آمده است: دنیا و هر آنچه در آن است از آن خدای تبارک و تعالی و رسول او و ماست، پس هر که بر چیزی از آن دست یافت تقوی پیشه کند و حق خداوند(خمس و زکات و…) را ادا کند و به برادران ایمانی خود احسان کند و اگر چنین نکند، خدا و رسول او و ما (خاندان پیغمبر) از او بیزاریم. (اصول کافی:۱/۴۰۸)
در کتاب دارالسلام به نقل از بصائر الدرجات از ابو حمزه ثمالی روایت کرده که امام چهارم حضرت زین العابدین (علیه السلام)به او فرمود:ای ابوحمزه! پیش از طلوع آفتاب هرگز مخواب که برایت خوش ندارم؛به تحقیق که خداوند در آن وقت روزی های بندگان را تقسیم می کند و بر دست ما  آن ها را جاری می سازد.(دارالسلام:۳/۴۲)
ششمین مطلب؛ حق پدر بر فرزند است؛ معروف است که فرمود:«شیعتنا خلقوا من فاضل طینتنا» شیعیان ما از باقیمانده گل خاندان وحی آفریده شده اند،همانطوری که فرزند از پدر به وجود می‌آید. در کتاب شریف کافی از حضرت رضا(ع) روایت شده که فرمود:«الامام؛أنیس الرفیق والوالد الشفیق» امام همدم همراه و پدر مهربان است. (اصول کافی:۱/۲۰۰)
از حضرت امام صادق(ع) روایت شده که فرمود: خداوند ما را از علیین آفرید و ارواح ما را از بلندای ان خلق کرد و ارواح شیعیان ما را از علیین و بدن‌هایشان را از پایین آن افرید، از همین روی بین ما وآنان نزدیکی برقرار و دل‌های ایشان به سوی ما مشتاق است.(اصول کافی ۱/۳۸۹)
مطلب هفتم؛ حق آقا و ارباب بر بنده است؛ در زیارت جامعه کبیره می‌خوانیم «والساده الولاه» بیان سیادت آقایی امامان(ع) از آنچه گذشت، ظاهر و ثابت می‌شود و معنای سیادت آن بزرگواران اینکه ایشان از خود ما در تمام امور اولی و شایسته‌تر هستند و خداوند متعال فرمود:« النَّبِیُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنفُسِهِمْ…؛ پیامبر به مؤمنان از خودشان سزاوارتر [و نزدیکتر] است…» (آیه ۶ احزاب)
مطلب هشتم؛ حق عالم بر متعلم است؛ امام زمان(عج) و پدران  طاهرینش راسخون در علم هستند و خداوند متعال دستور فرموده تا مردم هر چه می‌خواهند از خاندان وحی بپرسند که ایشان اهل الذکر هستند«… فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّکْرِ إِن کُنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ؛ … اگر نمى‏دانید از پژوهندگان کتابهاى آسمانى بپرسید» (آیه ۷ سوره انبیا)
در کافی به سند خود از ابوحمزه روایت کرده که گفت: از امام پنجم ابو جعفر محمد باقر(ع) پرسیدم: حق امام بر مردم چیست؟ فرمود: حق او بر آن‌ها این است که آنچه می‌گوید بشنوند و او را اطاعت کنند. (اصول کافی:۱/۴۰۵) و در خطبه‌های که در روضه کافی از امیرالمومنین(ع) روایت شده آمده است: اما بعد، به تحقیق خداوند متعال برای من بر شما حقی قرار داد به این که مرا ولی امر و سرپرست شما ساخته و منزلتی که خداوند «عزوجل» از آن حقوق فرض کرده، حق والی وزمامدار بر رعیت است.(روضه کافی:۳۵)
این گوشه‌ای از حقوق حضرت حجت‌بن الحسن العسکری(ع) بر منتظران است. باشد که شرمنده آن حضرت در ادای حقوقش نشویم.

دکتر محمد شریف حسینی، عضو جامعه روحانیت شیراز

لینک